Fotografia panoramiczna sprawdza się w szczególności w fotografowaniu krajobrazów. Ujęcie całej sceny jest możliwie dzięki połączeniu kilku zdjęć z serii wykonanej poprzez przesunięcie aparatu. Wykonane zdjęcia można łączyć albo opcją wbudowaną w aparat (jeżeli taką posiada), albo poprzez użycie odpowiedniego oprogramowania. Ja w swojej pracy wykorzystuję PTGui Pro. Zamiast widok ograniczony tylko do obiektywu aparatu, możemy uzyskać widok w zakresie 180 lub nawet 360 stopni. Technika fotografii panoramicznej nie jest trudna. W poniższych wpisie przedstawię podstawowe informacje na temat fotografowania panoram.
Akcesoria do zdjęć panoramicznych
Obrazy przeznaczone do uzyskania panoramy można łączyć ręcznie, ale na rynku istnieją akcesoria, które pomogą Ci w wykonaniu tego zadania.
Statyw
Aby z łatwością uzyskać efekt kontynuacji widoku na kolejnych zdjęciach, używam statywu. Dzięki niemu nie muszę się martwić o to, że kolejne ujęcia będą przesunięte względem siebie w ponie. Dodatkowo ułatwia on wykonywanie ostrych zdjęć przy długiej ekspozycji. W moim zestawie znajduje się statyw marki Sirui. Sprawdza się on w każdych warunkach dzięki swojej wodoodporności. Jest przy tym lekki za sprawą wykonania z włókna węglowego. Jest to ważne biorąc pod uwagę, że do miejsc, z których wykonuję panoramy, zwykle muszę przejść znaczny kawałek drogi.
Ogrzewacze do rąk do podgrzewania soczewek
W celu uniknięcia zaparowania soczewek, używam specjalnych podgrzewaczy do rąk. Posiadają one wkład z węglem aktywowanym powietrzem i mocuje się je w przedniej części obiektywu. Co prawda są inne sposoby na to, żeby nie powstawała mgła na soczewkach, ale obecnie stosuję właśnie to rozwiązanie.
Odpowiedni obiektyw
Z uwagi na zakres fotografii, przy wykonywaniu panoram wspiera mnie obiektyw Nikkor AFS 24 mm f / 1,4G ED, który mocuję do pełnoklatkowej lustrzanki. Zwykle jest nią Nikon D850. Niektórzy stosują obiektywy o większej długości ogniskowej, np. 35 mm, 50 mm albo 85 mm. Ich niewątpliwą zaletą jest to, że jest mniejsza szansa na powstanie zniekształceń obrazu, a przy tym mają one dostateczny zakres widoku. Przy obiektywie szerokokątnym jedno ujęcie obejmuje większy zasięg, a to przekłada się na konieczność wykonania ich mniejszej ilości, i tym samym oszczędza pracę przy łączeniu.
W przypadku „dużych” krajobrazów możesz wykorzystać także teleobiektywy. Ogniskowa 70-200 mm i 24-105 mm, pozwoli uzyskać większe przybliżenie i uchwycenie detalów sceny, takich jak drzewa, drogi, wzgórza. Spowoduje to jednak konieczność wykonania większej ilości zdjęć, aby uzyskać odpowiednio szeroką panoramę.
Technika wykonywania zdjęć
W zależności od tego, jakiego obiektywu używasz i jak szeroką scenerię fotografujesz, ilość zdjęć potrzebnych do wykonania będzie się różnić. Za każdym razem jednak sposób fotografowania jest podobny. W pierwszej kolejności ustawiasz aparat na prawą lub lewą stronę scenerii i wykonujesz pierwsze zdjęcie. Kolejnym krokiem jest przesunięcie aparatu tak, aby obraz uchwycił kolejny fragment sceny, a przy tym punkt centralny poprzedniego zdjęcia zbliżył się do krawędzi nowego ujęcia – prawej lub lewej, w zależności od kierunku, w którym postanowiłeś wykonywać zdjęcia. W ten sposób kolejne zdjęcia będą się pokrywały w ok. 50%, co znacząco uprości połączenie fotografii w jedną. Aparat przesuwasz i wykonujesz kolejne zdjęcia do momentu, aż uwiecznisz ostatni fragment swojej sceny. Jak skończysz, sprawdź na wyświetlaczu LCD swojego aparatu, czy każde ze zdjęć jest wykonane poprawnie.
Możesz fotografować bez statywu
O ile wykorzystanie statywu przy fotografii panoramicznej ma wiele zalet, nie musisz sztywno trzymać się jego stosowania. Warto, żebyś eksperymentował i spróbował wykonać jakąś panoramę bez jego użycia.
Aby wykonywane zdjęcia nadawały się do zrobienia panoramy, stosuj się do podanej wyżej techniki. Aby utrzymać odpowiedni poziom w kolejnych ujęciach, znajdź w swojej scenerii punkt odniesienia. W większości przypadków będzie to linia horyzontu. Podczas poruszania się trzymaj łokcie blisko boków i obracaj się górną połową ciała.
Używaj trybu ręcznego
Przy fotografii panoramicznej zalecam wykonywanie zdjęć tylko w trybie ręcznym. Użycie automatycznego wyzwalacza spowoduje, że w razie zmiany światła po zmianie pozycji obiektywu, nie będziesz miał odpowiednio dużo czasu na wykonanie korekty ustawień tak, aby każde zdjęcie miało podobne parametry. Podobnie stosuj wyłącznie ręczne ustawienie ostrości. Dzięki temu w każdym zdjęciu będziesz w stanie zachować spójność.
Fotografia morza z długimi ekspozycjami
Morze to bardzo dobry temat do wykonywania zdjęć panoramicznych. Przy jego fotografowaniu warto, abyś stosował długie czasy ekspozycji. Dzięki temu woda morska ulegnie efektowi rozmycia, będzie posiadała jednolity kształt i teksturę. A podobny efekt na każdym zdjęciu znacznie ułatwi pracę w postprodukcji przy łączeniu zdjęć.
Do łączenia zdjęć użyj Photoshopa lub Lightrooma
Te dwa programy znacznie ułatwią Tobie wykonanie fotografii panoramicznej z wykonanych wcześniej zdjęć. Ja korzystam z Photoshopa, który posiada łatwą w użyciu, a przy tym dokładną funkcję łączenia zdjęć. Znajdziesz ją w menu: Plik> Automatyzacja> Photomerge. Jeżeli natomiast korzystam z programu Lightroom, kliknij kolejno: Photo> Photo Merge> Panorama. Tutaj będziesz mógł wybrać kilka dodatkowych opcji, które wpłyną na ostateczny wygląd zdjęcia.
Dedykowane oprogramowanie do łączenia zdjeć
Prawdopodobnie jesteś fotografem amatorem i na swoim komputerze masz zainstalowany jeden z wyżej wymienionych programów. Jeżeli jednak chciałbyś mieć większą kontrolę nad ostatecznym efektem, możesz skorzystać z dedykowanych programów do łączenia zdjęć w panoramę. Jednym z nich jest PTGui Pro, z którego sam korzystam. Oprócz podstawowej funkcjonalności, program umożliwia maskowanie niepożądanych elementów ujęcia, ręczną edycję punktów kontrolnych, prostowanie horyzontów oraz pracę nad obrazami wielowarstwowymi. Obsługa programu nie powinna sprawić problemu nawet początkującym, mimo wielu opcji, które trudno znaleźć w oprogramowaniu od Adobe.
Inne znane mi programy, które umożliwiają łączenie zdjęć do fotografii panoramicznej, to:
– iFoto Stitcher
– Hugin
– AutoPano Pro
– Panorama Stitcher
– AutoStitch
– Microsoft ICE